Na pracujące ostrza 1, 2 i 3 freza walcowego działają siły Fu F2 i Fs (rys. 7-1 la). Wartości tych sił są różne i zależą od grubości warstw skrawanych, które z kolei zależą od chwilowych położeń tych ostrzy określonych kątami cpj, i cp3. Siły te mogą być rozłożone na składowe siły obwodowe: Fvi, Fz„ i Fm oraz na składowe siły promieniowe Frl, Ft2 i Fn. Dodane geometrycznie składowe siły obwodowe dają sumaryczną siłę obwodową Fv i analogicznie – składowe siły promieniowe dają sumaryczną siłę promieniową Fr. Wypadkową sił Fv i Fr jest siła F. W przypadku pracy freza z ostrzami śrubowymi występuje trzecia siła składowa F0, działająca w kierunku osi freza (rys. 7-1 lb).

Noże tokarskie stanowią bardzo liczną grupę narzędzi skrawających, różniących się przeznaczeniem, sposobem kształtowania powierzchni obrabianej, rozwiązaniem konstrukcyjnym, sposobem mocowania itp. Ze względu na przeznaczenie można wyróżnić:

Odmiana zużycia pokazana na rys. b różni się od poprzedniej tym, że wytarcie materiału ostrza od strony powierzchni natarcia o głębokości gn i szerokości bn nie tworzy żłobka, lecz zaczyna się od samej krawędzi ostrza. Taka odmiana zużycia ostrza występuje również przy skrawaniu metali plastycznych, lecz o małej wytrzymałości i przy małych grubościach warstwy skrawanej, tzn. w tych przypadkach, gdy nacisk wióra na powierzchnię natarcia jest w przybliżeniu jednakowy na całej powierzchni styku z ostrzem. Materiał ostrza – stale narzędziowe.

Ostatnia część składowa przeciągacza, nazywana tylnym podparciem, istnieje tylko w przeciągaczach ciężkich, wymagających podczas pracy ich podparcia w podtrzymce. Przy przeciąganiu na przeciągarkach pionowych ta ostatnia część przeciągacza jest odpowiednio zmieniona i pełni funkcję drugiego chwytu do zawieszania przeciągacza w górnym suwaku obrabiarki. „

Cechami charakterystycznymi ściernic, odróżniającymi je od innych narzędzi skrawających, są: a) nieokreślona bliżej liczba ostrzy skrawających na roboczej powierzchni ściernicy, b) brak ciągłości krawędzi skrawającej wzdłuż powierzchni roboczej ściernicy, c) nieuporządkowane rozmieszczenie ostrzy, d) nieokreślona geometria ostrza, e) podatność materiału ostrza (ziarna) na pękanie wzdłuż płaszczyzny spójności.

Warstwę skrawaną charakteryzuje się w przekroju prostopadłym do wektora prędkości skrawania. Przekrój ten nazywa się przekrojem poprzecznym. W przekroju poprzecznym (rys. 2-16a) wyróżnia się następujące wymiary: .

Z wykresu zależności momentu skręcającego od długości części skrawającej gwintownika (rys. 15-9) widać, że najkorzystniejsze jest stosowanie gwintowników ze stosunkowo krótkimi częściami skrawającymi (np. gwintowniki maszynowe pojedynczo nacinające pełny zarys gwintu) oraz z długimi częściami skrawającymi (np. gwintowniki do nakrętek).

Szlifowanie otworów w przedmiotach o kształcie pierścieni lub tulei odbywa się w sposób pokazany na rys. 8-9a. Przedmiot zamocowany w uchwycie samocentrującym wykonuje tylko ruch obrotowy dookoła swej osi, a wszystkie ruchy pozostałe wykonuje ściernica.

Zalecane wartości kątów przyłożenia i natarcia w nożach tokarskich w zależności od własności materiału skrawanego są podane w tabl. 11-2. Kąt przystawienia vcr głównej krawędzi ostrza jest przyjmowany w szerokich granicach w zależności od typu narzędzia. W nożach tokarskich ogólnego przeznaczenia wartość tego kąta wynosi 30-ś-90° i jest dobierana stosownie do sztywności układu „obrabiarka-uchwyt-narzędzie- -przedmiot” (na rys. 2-14 przedstawiono pracę dwóch noży tokarskich z różnymi kątami przystawienia). Przy małym kącie przystawienia siła skrawania działająca prostopadle do głównej krawędzi ostrza rozkłada się na dużą siłę składową Fp i małą siłę składową Ff. Siła składowa Fp po- woduje odginanie toczonego wałka i dlatego przy małej jego sztywności powstaje po obróbce znaczny błąd kształtu wałka (baryłkowość). Jeśli kąt przystawienia jest duży, siła składowa F’v jest odpowiednio mniejsza i przy tej samej sztywności toczonego wałka błąd jego kształtu po obróbce jest mniejszy. Błąd obróbki pochodzący od sił skrawania jest uzależniony nie tylko od sztywności przedmiotu obrabianego, ale również od sztywności obrabiarki, uchwytu i narzędzia z tego powodu wspomniano powyżej o zależności kąta przystawienia od sztywności całego układu o-u-n-p. W nożach tokarskich przeznaczonych do toczenia kopiowego kąt przystawienia xr ma wartość większą od 90°.

Obie te płaszczyzny kierunkowe (Pf i Pp) są płaszczyznami obu kierunkowych przekrojów ostrza. Kąty ostrza występujące w tych płaszczyznach są nazywane kątami kierunkowymi, w odróżnieniu od kątów głównych

Spośród trzech zmiennych parametrów skrawania prędkość skrawania ma największy wpływ na temperaturę skrawania. Ze wzrostem prędkości skrawania rośnie temperatura ostrza. Temperaturę ostrza bez stosowania jego chłodzenia można obliczyć na podstawie wzorów empirycznych:

Mechanikę powstawania wióra ścinanego można zawęzić do okresu czasu, w którym wyobrażalna płytka 5 (z rys, 3-3a) będzie przekształcała się w kolejny, następny element wióra (rys. 3-4).