Zadaniem tej sekcji jest opracowywanie planów technologicznych wykonywanych pomocy warsztatowych przy uwzględnieniu możliwości produkcyjnych narzędziowni. Sekcja ta obejmuje pięć referatów.

Trudności ostrzenia noży z płytkami z węglików spiekanych były bodźcem do zapoczątkowania stosowania noży z płytkami, których w okresie eksploatacji nie poddaje się ostrzeniu, bowiem koszt ich jest mniejszy od kosztu ostrzenia. Płytki te, nazywane płytkami wieloostrzowymi (lub „jednorazowego użycia”) są najczęściej trójkątne lub kwadratowe, o stosunkowo niewielkiej grubości, zamocowywane mechanicznie w korpusie narzędzia. Po stępieniu się jednej krawędzi płytkę przedstawia się w gnieździe do położenia roboczego następną krawędzią.

Układ roboczy charakteryzuje się tym, że uwzględnia ruchy przedmiotu obrabianego i narzędzia, a płaszczyzna podstawowa tego układu jest prostopadła do wektora prędkości ruchu wypadkowego.

Kola zębate stożkowe z zębami lukowymi odznaczają się szeregiem zalet, do których należą między innymi: większa wytrzymałość uzębienia, mniejsze jego zużycie oraz cichobieżność przekładni. Zalety te spowodowały, że obecnie koła te coraz bardziej wypierają koła zębate stożkowe z zębami prostymi.

W obróbce skrawaniem wióry stanowią produkt odpadowy, jednak znajomość ich budowy oraz innych cech charakterystycznych jest niezbędna dla bliższego poznania przebiegu procesu skrawania. Oględziny zewnętrzne wiórów oraz obserwacje ich próbek metalograficznych wskazują na to, że składają się one z silniej lub słabiej zarysowanych elementów

Przy dokładnym wytaczaniu otworów o większych średnicach na wiertarkach współrzędnościowych i wiertarko-frezarkach są stosowane specjalne głowice z możliwością zmiany średnicy wTytaczania. Szczególnie przydatne w przemyśle okazały się głowice uniwersalne do wykonywania różnych zabiegów związanych z obróbką otworów (rys. ll-29a).

Według sposobu obróbki rozróżnia się: tokarki, wiertarki, strugarki, frezarki, szlifierki i inne. Według stopnia uniwersałności obrabiarki dzielą się na:

Rozróżnia się dwie metody wiercenia głębokich otworów: jednostronne i obustronne (rys. 12-4a i b). Zaletą wiercenia obustronnego'(wynikającą z jednoczesnej pracy dwóch wierteł) jest skrócenie o połowę czasu trwa- nia wiercenia, wadą natomiast – nieuniknione powstawanie mniejszgo lub większego uskoku w miejscu spotkania się otworów wierconych z obu stron.

Dogładzanie jest jednym ze sposobów obróbki ściernej, umożliwiającym uzyskanie najgładszej powierzchni (do Ra = 0,01 pm) z użyciem pilników ściernych. Usuwany jest tu tylko materiał w zakresie chropowatości powierzchni, bez zmiany wymiaru obróbkowego – nadanego przedmiotowi obrabianemu w poprzedniej operacji.

Typowy schemat obiegu normalnych narzędzi skrawających w produkcji – na przykładzie noża tokarskiego – przedstawiono na rys. 17-3. W obiegu tym występują dwa cykle: cykl zaopatrzenia i cykl ostrzenia.

Wzrastająca dokładność obróbki powoduje, że wytaczadłom stawia się coraz większe wymagania odnośnie do ich sztywności. Dotyczy to głównie wytaczadeł swobodnych, bez podparcia i prowadzenia. W przypadku wy- taczadeł o małych średnicach sztywność zwiększa się przez zastosowanie w ich konstrukcji węglików spiekanych. Stosuje się tu różne rozwiązania (rys. 11-28): a – korpus wytaczadła do otworów o najmniejszych średnicach, cały wykonany z węglików spiekanych, b – w korpusie wytaczadła jest wydrążony otwór wypełniony korkiem z węglików spiekanych, c – korpus wytaczadła jest zaopatrzony we wzdłużne wkładki z węglików spiekanych.

Głównymi czynnikami mającymi wpływ na przebieg i wyniki procesu docierania są: materiał docieraka, skład pasty ściernej, wartość nacisku powierzchniowego i prędkość ruchu (skrawania). Najczęściej stosowane są docieraki (lub przy docieraniu maszynowym – tarcze) z miękkiego żeliwa ferrytycznego o twardości 120-r-160 HB lub z żeliwa perlitycznego o twardości 180200 HB.