Wiertła kręte

Odmiany i konstrukcja wierteł krętych iertła kręte objęte normami państwowymi zostały podzielone na kilka odmian. Ze względu na rodzaj materiału skrawanego wiertła te zostały podzielone na wiertła: do żeliwa i stali, do mosiądzu, do miedzi i aluminium.

W wiertle krętym o łącznej długości L (rys. 12-1) rozróżnia się część roboczą o długości I oraz chwyt. Wiertła o małych średnicach mają chwyty walcowe (zwykłe) lub walcowe wzmocnione. Wiertła o średnicach powyżej 3 mm do największych mają chwyty stożkowe.

Część robocza wiertła ma niewielką zbieżność w kierunku chwytu. Rdzeń wiertła ma zbieżność w przeciwnym kierunku, tzn. do wierzchołka. W części skrawającej wiertła występują dwie krawędzie skrawające z kątami przystawienia y.r. Krawędzie te powstają z przecięcia śrubowych powięrzchni rowków wiórowych z czołowymi powierzchniami przyłożenia-. Zarys rowka wiórowego jest tak dobrany, aby przy określonym kącie pochylenia pomocniczej (obwodowej) krawędzi skrawającej X’s otrzymać prostoliniowe główne krawędzie skrawające. W wiertłach do żeliwa i stali – kąt l’s = 16-b30°, zależnie od średnicy wiertła. Ze wzrostem średnicy 'wiertła kąt X’s rośnie. Kąt przystawienia głó’wnych krawędzi skrawających xr = 59°. Wskutek zeszlifowania wiertła, na kąt xr większy od 59° otrzymuje się krawędzie wklęsłe, jeśli zaś Kr < 59° - krawędzie wypukłe. W obu przypadkach praca wiertła jest gorsza niż przy kącie H.r = 59°.

Wartość kąta natarcia w wiertle krętym nie jest stała wzdłuż głównej krawędzi skrawającej, lecz maleje w miarę zbliżania się do osi wiertła. Ponadto wartość kąta natarcia zależy od kąta X’s, będącego równocześnie kątem pochylenia rowka wiórowego. W zależności od rodzaju materiału obrabianego są potrzebne wiertła o różnych wartościach kąta l’s, np. wiertła do miedzi i aluminium mają kąt pochylenia rowka wiórowego znacznie większy (do 40°) niż wiertła do żeliwa i stali. .

Przy. wierceniu otworu w pełnym materiale ok.' 65% składowej siły posuwowej przypada na pracę ścina. Polepszenie pracy wiertła krętego uzyskuje się przez’skorygowanie ostrza, polegające albo na skróceniu długości ścina przez odpowiednie wybranie materiału (rys. 12-2a), albo przez zaostrzenie rdzenia (rys. 12-2Ł>).

Inny zabieg związany z korekcją ostrza wierteł krętych dotyczy naroży. Zużycie ostrzy wiertła krętego najintensywniej przebiega na narożach. Jest to spowodowane zarówno największą prędkością skrawania, z jaką pracują te punkty krawędzi, jak też gorszym odprowadzaniem ciepła z tych miejsc. Ścięcie naroży w sposób przedstawiony na rys. 12-2c przyczynia się do zwiększenia trwałości ostrza. Ścinanie naroży wierteł o średnicach ponad 30 mm nie daje wyraźnych korzyści.