Przy skrawaniu metali plastycznych często tworzy się na ostrzu narzędzia tzw. narost. Jest to niewielkie wzniesienie składające się z silnie odkształconych plastycznie cząstek materiału skrawanego, przywartych do powierzchni natarcia w pobliżu krawędzi ostrza. Jakkolwiek narost utworzony jest z cząstek materiału skrawanego, to jednak z uwagi na ich silne odkształcenie plastyczne i umocnienie twardość narostu jest 2-P3 razy większa od rodzimego materiału skrawanego, przez co narost ten może stanowić przedłużenie ostrza i brać udział w skrawaniu materiału, z którego powstał. Narost odgrywa dużą rolę w procesie skrawania.
Na rys. 3-10 są zaznaczone charakterystyczne wymiary ostrza z na- rostem: ynr – zwiększony kąt natarcia, S„r – zmniejszony kąt skrawania,. ?W – wysokość narostu, Ah – występ narostu poza krawędź ostrza.
Proces powstawania i utrzymywania się narostu na nożu nie jest zjawiskiem stałym, lecz zmiennym. Wymiary narostu rosną, gdy nowe cząstki, materiału skrawanego zostają zatrzymywane na ostrzu wymiary te maleją, gdy cząstki narostu są porywane przez wiór lub rozcierane na powierzchni skrawania. Niekiedy narost całkowicie jest zrywany z ostrza. Tłumaczy się to tym, że rosnąc coraz bardziej narost oddziela wiór od ostrza, zasłaniając powierzchnię styku wióra z ostrzem, przejmuje więc coraz większą siłę tarcia wióra Fnr oraz siłę tarcia materiału obrabianego FpT na powierzchni przyłożenia. W chwili gdy suma rzutów rosnących sił tarcia Fnr i Fpr na powierzchnię natarcia ostrza przekracza wartość siły tarcia Ft utrzymującej narost na ostrzu, narost zostaje zerwany x ostrza i odpływa razem z wiórem. Całkowite zanikanie narostu może być wynikiem również jego pękania (łamania). Jedna jego część odpływa wówczas razem z wiórem, podczas gdy druga zostaje wciśnięta w obszar warstwy wierzchniej (rys. 3-11), Częstotliwość zrywania całego narostu lub jego pękania dochodzi do 200 w ciągu jednej sekundy i zależy od prędkości skrawania.
Przy prędkościach skrawania do 10-S-12 m/min i ponad 80 m/min na- rost praktycznie nie tworzy się. Zjawisko narostu ma istotny wpływ na przebieg procesu skrawania, przy czym można wyróżnić zarówno szereg zalet, jak i wad tego zjawiska.
Do zalet zalicza się zmniejszenie oporów skrawania spowodowane zwiększonym kątem natarcia, ochrona krawędzi ostrza, oddalenie od krawędzi środka nacisku wióra na powierzchnię natarcia oraz polepszenie odprowadzania ciepła od krawędzi skrawającej.
Wadami zjawiska narostu są: pogorszenie gładkości powierzchni obrobionej, obecność twardych wtrąceń w warstwie wierzchniej oraz wzrost tendencji do powstawania drgań z uwagi na pulsację oporów skrawania spowodowaną okresowością zjawiska narostu.