Podział noży kształtowych

Noże kształtowe są przeznaczone do obróbki bardziej złożonych powierzchni metodą odwzorowania zarysu krawędzi ostrza. Noże te, jako narzędzia specjalne, są stosowane w produkcji wielkoseryjnej i masowej przed miotów o stosunkowo niedużych wymiarach gabarytowych, najczęściej na rewolwerówkach i automatach tokarskich. Zaletą stosowania tych noży jest krótki czas toczenia powierzchni kształtowej, bez potrzeby stosowania kopiałów. Dokładność obróbki nie zależy przy tym od kwalifikacji pracownika obsługującego obrabiarkę.

Ze względu na sposób kształtowania powierzchni przedmiotu obrabianego noże kształtowe dzielą się na noże promieniowe – z promieniowym kierunkiem posuwu względem przedmiotu obrabianego (rys. ll-15a i b) > słupkowego, b) promieniowego krążkowego, c) stycznego sztabkowego oraz noże styczne – z przesuwem noża w kierunku stycznym do przedmiotu obrabianego (rys. ll-15c)>.

Z uwagi na kształt noża jako bryły geometrycznej noże te można podzielić na słupkowe, krążkowe i sztabkowe, Noże słupkowe i sztabkowe służą tylko do obróbki powierzchni zewnętrznych noże krążkowe stosuje się również do toczenia powierzchni wewnętrznych.

Noże kształtowe promieniowe są stosowane tylko do toczenia stosunkowo krótkich powierzchni (do ok. 60 mm). Wynika to z faktu, że w końcowym etapie pracy tych noży skrawanie odbywa się na całej długości krawędzi ostrza. Przy zbyt długiej powierzchni kształtowej powstałyby nadmierne duże siły skrawania, przyczyniając się do znacznego ugięcia v zarówno narzędzia, jak i przedmiotu obrabianego.

Noże kształtowe styczne mogą być stosowane do obróbki powierzchni o większych długościach (nawet ponad 100 mm, np. rękojeści wydłużonej). Noże te bowiem, jak widać z rys. ll-15c, mają czołowe ścięcie pod kątem X. W wyniku tego ścięcia praca noża stycznego odbywa się tylko na niewielkim odcinku czyrjnej krawędzi skrawającej. W miarę przesuwania się noża względem przedmiotu obrabianego odcinek czynnej krawędzi przemieszcza się wzdłuż całej krawędzi noża. Nie występuje tu więc jednoczesna praca na całej długości krawędzi skrawającej noża. Noże kształtowe są wykonywane najczęściej ze stali szybkotnących.