Rozróżnia się ślimaki walcowe prostoliniowe i krzywoliniowe. Ślimakami prostoliniowymi są nazywane takie ślimaki, których powierzchnia śrubowa powstaje przez obrót i przesuw linii prostej, krzywoliniowe przez obrót i przesuw dowolnej linii krzywej. Spośród ślimaków prostoliniowych najbardziej rozpowszechnione są ślimaki spiralne i pseudospiralne (konwolwentowe).
Powierzchnia śrubowa ślimaka spiralnego (rys. 16-4a) powstaje przez obrót i przesuw prostej AB przecinającej oś ślimaka pod kątem a. Powierzchnia ta w przekroju prostopadłym do osi ślimaka daje spiralę Archimedesa. W przekroju osiowym zarys boku zwoju tego ślimaka jest prostoliniowy, a w przekroju prostopadłym do zwoju – wypukły. Toczenie ślimaka spiralnego (rys. 16-4b) odbywa się nożem pojedynczym NI z prostoliniowymi krawędziami i z płaszczyzną natarcia pokrywającą się z płaszczyzną osiową ślimaka lub zespołem dwóch noży N2. Toczenie nożem pojedynczym jest stosowane w przypadku ślimaków o małym kącie wzniosu linii śrubowej zwoju z uwagi na niejednakowe warunki skrawania na obu krawędziach. Przy toczeniu zespołem noży kąty natarcia mogą być odpowiednio dobrane dla obu noży. Ślimaki spiralne znajdują zastosowanie przy wyrobie frezów ślimakowych do obróbki ślimacznic, rzadziej do obróbki kół zębatych.
Ślimak pseudospiralny (rys. 16-4c) powstaje przy toczeniu nożem NI z płaszczyzną natarcia prostopadłą do linii śrubowej bruzdy lub przy obróbce frezem o zarysie trapezowym. Zarys ślimaka w przekroju osiowym jest krzywoliniowy. W przekroju prostopadłym do zwoju zarys wykazuje pewne niewielkie odstępstwo od zarysu prostoliniowego, ponieważ w istocie prostoliniowy jest zarys bruzdy. Przyjmuje się jednak, że zarys zwoju jest również prostoliniowy. Ślimaki pseudospiralne są stosowane do wyrobu frezów modułowych do obróbki kół zębatych.
Istnieją również ślimaki globoidalne (rys. 16-4d). Ich główną zaletą jest to, że obejmują one swymi zwojami ślimacznicę na znacznej części jej obwodu. Z tego względu obciążenie ślimacznicy jest rozłożone na większą liczbę zębów, co przyczynia się do mniejszego zużycia przekładni ślimakowej tego rodzaju.
Ślimaki globoidalne są obrabiane przez obwiedniowe toczenie nożem krążkowym typu noża Fellowsa lub specjalną głowicą nożową. Również mogą być one frezowane frezem trzpieniowym osadzonym na specjalnej głowicy obrotowej. Wszystkie odmiany ślimaków są po obróbce wstępnej (toczeniem lub .frezowaniem) wykańczane przez szlifowanie.