Noże tokarskie stanowią bardzo liczną grupę narzędzi skrawających, różniących się przeznaczeniem, sposobem kształtowania powierzchni obrabianej, rozwiązaniem konstrukcyjnym, sposobem mocowania itp. Ze względu na przeznaczenie można wyróżnić:
– noże ogólnego przeznaczenia, do których należą noże zdzieraki, noże boczne, noże różne oraz wytaczaki,
– noże specjalnego przeznaczenia, jak np. noże do gwintów,
– noże specjalne, przeznaczone do obróbki ściśle określonej pod względem kształtu powierzchni przedmiotu obrabianego.
Noże tokarskie ogólnego przeznaczenia oraz częściowo specjalnego przeznaczenia należą do tzw. noży handlowych, wykonywanych masowo przez wytwórcę. Noże te objęte są w większości normami państwowymi i dlatego nazywane są one nożami normalnymi. Noże specjalne są wykonywane tylko na specjalne zamówienie, głównie przez narzędziownie przyzakładowe. Ze względu na sposób kształtowania powierzchni obrabianej noże tokarskie można podzielić na:
– noże punktowe, kształtujące powierzchnię obrabianą jednym punktem (wierzchołkiem), zależnie od drogi ruchu posuwowego (rys. 11-la i b),
– noże kształtowe, kształtujące powierzchnię obrabianą czynnym odcinkiem krawędzi ostrza, bez przesuwu narzędzia wzdłuż zarysu tej powierzchni (rys. 11-lc),
– noże obwiedniowe (rzadko stosowane), kształtujące powierzchnię obrabianą krawędzią ostrza przetaczającego się po tej powierzchni (rys. ll-ld).
– Ze względu na rozwiązanie konstrukcyjne rozróżnia się:
– noże jednolite (monometalowe), wykonane w całości z jednego materiału narzędziowego,
– noże bimetalowe, wykonane z dwóch różnych materiałów połączonych ze sobą w sposób trwały,
– noże składane, z mechanicznie mocowanymi elementami skrawającymi.
– Ze względu na miejsce zamocowania rozróżnia się:
– noże imakowe (suportowe), mocowane trzonkiem bezpośrednio w ima- ku nożowym obrabiarki lub pośrednio w oprawce nożowej,
– noże do głowic rewolwerowych.
Klasyfikacja noży ogólnego przeznaczenia
Pełna nazwa noża tokarskiego ogólnego przeznaczenia zawiera niektóre z następujących określeń (rys. 11-2): prawy, lewy, obustronny, prosty, wygięty, odgięty, symetryczny lub odsądzony. W nożu prawym główna krawędź skrawająca, obserwowana od strony wierzchołka, znajduje się po prawej stronie, a w nożu lewym – po lewej stronie. Nożem prawym odbywa się toczenie wzdłużne od konika do wrzeciona tokarki. Nożem obustronnym można pracować w obu kierunkach.
Nożami wygiętymi są nazywane noże, których linia środkowa jest wy- gięta w płaszczyźnie równoległej do płaszczyzny podstawy noża. Kierunek wygięcia jest określony analogicznie jak dla noża prawego lub lewego.
W nożach odgiętych linia środkowa jest odgięta w płaszczyźnie prostopadłej do podstawy noża. Noże tokarskie odgięte są stosowane rzadko. Noże odsądzone są to takie noże, w których część robocza jest przesunięta (odsądzoną) w kierunku bocznym.
Nazwy i symbole noży tokarskich ogólnego przeznaczenia są podane w tabl. 11-1. Norma PN-75/M-58352 obejmuje wszystkie noże tokarskie imakowe ogólnego przeznaczenia. Przykłady zastosowania tych noży, zgodnie z numeracją podaną w tabl. 11-1, przedstawiono na rys. 11-3,
zero komentarzy