Mechanizmy ruchów przerywanych występują w takich obrabiarkach, które dla przeprowadzenia obróbki wymagają okresowej zmiany położenia narzędzi względem przedmiotu obrabianego, jak np. w strugarkach lub dłutownicach oraz na szlifierkach (okresowy dosuw ściernicy do szlifowanego wałka). Najczęściej są stosowane różnych odmian mechanizmy zapadkowe i maltańskie.
Działanie mechanizmu zapadkowego (rys. 19-1 la) jest następujące. Na wałku I zamocowana jest tarcza korbowa 1, która wprawia w ruch wahadłowy dźwignię 2 z zapadką 3. Na wałku II znajduje się koło zapadkowe 4. Koło to jest obracane tylko przy ruchu zapadki w jedną stronę. Przy ruchu powrotnym zapadka skacze po zębach koła zapadkowego. Na jeden obrót wałka I przypada obrót wałka II o kąt qp równy cp° = 360°- – 19-13 z gdzie: a – liczba zębów zabieranych przez zapadkę, z – całkowita liczba zębów koła zapadkowego.
Do ustalenia wartości kąta cp służy przesłona 5 ograniczająca liczbę zębów zabieranych przez zapadkę. W mechanizmie maltańskim, nazywanym krótko krzyżem maltańskim (rys.. 19-1 lb), na wałku napędzającym I jest zamocowane ramię obrotowe 6 z czopem zabierakowym 7 zakreślającym okrąg koła o promieniu R. Czop ten zagłębia się w wycięcie krzyża maltańskiego 8 zamochanizm zapadkowy, t>) mechanizm krzyża maltańskiego cowanego na wałku napędzanym II, powodując jego ruch obrotowy. Z chwilą gdy czop 7 wychodzi z wycięcia, ruch obrotowy krzyża ustaje aż do momentu, w którym czop zacznie zagłębiać się w następne wycięcie krzyża.