Głowice do kół zębatych stożkowych z zębami łukowymi

Kola zębate stożkowe z zębami lukowymi odznaczają się szeregiem zalet, do których należą między innymi: większa wytrzymałość uzębienia, mniejsze jego zużycie oraz cichobieżność przekładni. Zalety te spowodowały, że obecnie koła te coraz bardziej wypierają koła zębate stożkowe z zębami prostymi.

Obróbka kół zębatych stożkowych z zębami łukowymi odbywa się przy użyciu głowic narzędziowych (frezowych) metodą obwiedniową. Zależnie od konstrukcji zastosowanej głowicy obróbka jest ciągła lub przerywana.

Pierwszą odmianę obróbki kół zębatych stożkowych z zębami łukowymi jest odmiana Gleasona (rys. 16-14). Koło obrabiane 1 wykonujp tylko ruch obrotowy dokoła własnej osi 1 I. Głowica narzędziowa 2 z ostrzami 3 lukowych zębów wyobrażalnej zębatki pierścieniowej 4, z którą zazębione jest kolo obrabiane, musi wykonywać – oprócz ruchu dokoła własnej osi – również ruch obrotowy względem osi II – II wyobrażalnej zębatki pierścieniowej. Ruch ten jest konieczny dla uzyskania ruchu tocznego koła po zębatce i odbywa się łącznie z całą kołyską obrabiarki napędzaną przez ślimak napędowy 5.

Wadą odmiany Gleasona jest przerywany charakter obróbki, polegający na tym, że po nacięciu jednego wrębu w kole obrabianym następuje powrót głowicy do położenia wyjściowego oraz podział koła obrabianego o następny wrąb. Wady tej nie mają inne nowsze odmiany, których zasadę wyjaśniono na rys. 16-15. W przypadku odmiany Fia t-M a m m an o (rys. a) ostrza głowicy narzędziowej 1 są rozmieszczone nie na okręgh koła, jak w głowicach Gleasona, lecz wzdłuż spirali Archimedesa. Skok tej spirali jest równy odległości sąsiednich wrębów w kole obrabianym 2. W związku z tym, gdy ostatnie ostrze 18 kończy pracę, wychodząc z obrabianego wrębu, to pierwsze ostrze rozpoczyna pracę w sąsiednim, następnym wrębie. Jest to więc obróbka obwiedniowo-ciągła. Nacięte w ten sposób zęby są zębami spiralno-łukowymi.

W przypadku odmiany Oerlikona (rys. b) ostrza głowicy narzędziowej również są rozmieszczone wzdłuż spirali Archimedesa, z tą jednak różnicą, że tych spiral jest kilka (I4-VI), a każda z nich zawiera tylko dwa ostrza 1 i 2. Jedno z tych ostrzy jest ostrzem prawym, a drugie lewym. Przy odmianie Fiat-Mammano na jeden obrót głowicy koło obrabiane obraca się o jeden wrąb, natomiast przy odmianie Oerlikona – o tyle wrębów, ile spiral ostrzowych ma głowica narzędziowa.