Planowanie zapotrzebowania narzędzi

Dla zapewnienia ciągłości produkcji musi znajdować się w zakładzie określona ilość narzędzi danego rodzaju i wymiaru. Zapas ten, zwany rezerwą obrotową, jest obliczany na podstawie norm zużycia narzędzi i nie powinien być zbyt duży, gdyż powoduje to niepotrzebne zwiększenie narzędziowego funduszu obrotowego. Istnieje kilka metod planowania zużycia narzędzi skrawających.

Metoda statystyczna wyznaczania zużycia narzędzi opiera się, jak sama nazwa wskazuje, na statystyce zużycia różnych narzędzi, prowadzonej przez poszczególne wypożyczalnie. Roczna statystyka zużycia jest opracowywana na podstawie kart zużycia ewidencjonowanych w kartotece. Metoda ta jest mało dokładna ze względu na odchylenia w asortymencie stosowanych narzędzi. Może być stosowana w produkcji jednostkowej lub małoseryjnej podobnych wyrobów, gdy brak jest danych do planowania innymi metodami lub gdy obliczenia bardziej pracochłonne byłyby nieuzasadnione.

Metoda analityczna jest dokładniejsza od poprzedniej. Planowane zużycie narzędzi skrawających określa się tu na podstawie tgl – czasów pracy rozpatrywanego narzędzia podanych w planach technologicznych obróbki części Lc – liczby części produkowanych w okresie planowanym, Z„ – żywotność narzędzia.

Liczbę części produkowanych w okresie planowanym zwiększa się o średni procent braków (mt,) i ewentualną możliwość przekroczenia planu produkcyjnego (mp). Występująca w tym wzorze żywotność narzędzia Zn jest równa iloczynowi okresu trwałości ostrza T, dopuszczalnej liczby ostrzeń i„ oraz współczynników przedwczesnego (łcp) i nadmiernego (kn) zużycia narzędzia, czyli

Metoda analityczna planowania zużycia narzędzi skrawających może być stosowana we wszystkich tych przypadkach, gdy są do dyspozycji szczegółowo opracowane plany technologiczne. Jest ona jednak pracochłonna.

Normy (normatywy) zużycia narzędzi, wg ich rodzajów i wymiarów, wpisuje się do odpowiednich kart centralnej kartoteki narzędzi skrawających. Na podstawie norm (normatywów) zużycia narzędzi ustala się kolejno dla poszczególnych narzędzi rezerwę obrotową stanowiska roboczego, rezerwę obrotową wypożyczalni, a następnie rezerwę obrotową całego zakładu, która jest równa sumie rezerw obrotowych wypożyczalni wydziałowych i centralnego magazynu narzędzi.