Przy przejściach wykańczających konieczne jest uzyskiwanie wymaganej dokładności wymiaru obróbkowego i kształtu oraz wymaganej chropowatości powierzchni obrobionej. Spełnienie tych wymagań jest możliwe przy znacznie mniejszych (niż przy przejściach wstępnych) posuwach i głębokościach skrawania, co nie daje wysokiego stopnia wykorzystania mocy obrabiarki. Z tych względów dla przejść wykańczających odpadają z reguły ograniczenia z tytułu mocy obrabiarki i wytrzymałości narzędzia.
Po ustaleniu naddatku na przejście wykańczające dobiera się posuw na podstawie znanej zależności wysokości nierówności powierzchni od posuwu i promienia zaokrąglenia wierzchołka ostrza
Ponieważ na rysunkach wykonawczych części obrabianych dopuszczalna chropowatość powierzchni jest określana obecnie najczęściej za pomocą wyróżnika Ra, dlatego w celu ułatwienia korzystania z powyższego wzoru przy ustalaniu dopuszczalnego posuwu przy toczeniu wykańczającym przytoczono tabl. 4-3 z porównaniem wartości Ra i Rz-
Przy korzystaniu ze wzoru 4-15 należy pamiętać, że dotyczy on zależności między posuwem i teoretyczną wysokością nierówności powierzchni. Rzeczywista wysokość powierzchni obrobionej zawsze jest większa od wysokości teoretycznej, przy czym różnica między rzeczywistą i teoretyczną wysokością nierówności rośnie wraz ze zmniejszeniem posuwu.
Na rys. 4-4 przedstawiono poglądowe szkice zarysu powierzchni toczonej. Przy dużych posuwach (rys. b) rzeczywista wysokość Rz rzecz nierówności powierzchni jest nieznacznie większa od wysokości teoretycznej R-zteor, wynikającej z odwzorowywania zarysu ostrza na powierzchni obrobionej. Przy toczeniu z małymi posuwami teoretyczna wysokość nierówności powierzchni zanika na tle jej rzeczywistej chropowatości, której przyczynami są:
– szczerbatość krawędzi skrawającej,
– zużycie ostrza, zmieniające zarys krawędzi skrawającej,
– zjawisko narostu na nożu,
– drgania narzędzia i przedmiotu obrabianego,
– odkształcenia sprężyste i plastyczne materiału skrawanego w obszarze działania ostrza narzędzia.
Odkształcenia sprężyste powodują samoczynne wznoszenie się,powierzchni obrobionej po przejściu ostrza, natomiast odkształcenia plastyczne – częściowe, boczne wyciskanie materiału napływającego na ostrze (wskutek tego zwiększa się wysokość resztowego materiału pozostawionego przez ostrze na powierzchni obrobionej). '